środa, 11 grudnia 2013

Gabriel

Gabriel, Gabruś, Gabrus, a nawet Gawriła - to już bardziej oficjalnie, w dokumentach szkolnych gimnazjum w Białej Cerkwi pod Kijowem.
Bratanek mojej prababci, Antoniny, syn jej ukochanego brata, Edwarda Thiessena, z którym ostatni raz widziała się prawdopodobnie około roku 1895, kiedy w ślad za mężem, kolejarzem wraz dziećmi wyjechała z rodzinnej Białej Cerkwi i już nigdy nie miała do niej powrócić.

Tu kilka widoków Białej Cerkwi z końca 19 w.
ulica Aleksandryjska

kościół w którym pobierała się i chrzciła rodzina Thiessenów  przez cały 19 w.

ulica Hetmańska

ulica Komisaryjna
Troszkę o rodzinie Edwarda:

Edward wraz z żoną, Anną z Dobrzańskich i dziećmi: Gabrielem, Ryszardem, Alidą i Marią zajmowali własny dom, według spisu właścicieli domów w Białej Cerkwi z roku 1896. Edward był złotnikiem, tak jak jego ojciec Johann i zapewne przez wiele lat powodziło im się dosyć dobrze, ponieważ wg w/w spisu posiadał dwa domy: oba przy ul. Pierwszej Berdyczowskiej - numer 37 i 46.


Niestety z czasem, kiedy dzieci dorosły i zaczęły żyć własnym życiem, sytuacja ekonomiczna rodziny pogorszyła się i  Edward z żoną i córką Alidą, sprzedali dom i dla zmniejszenia kosztów utrzymania przeprowadzili się do pobliskiego Fastowa. Maria (Marylka) była już mężatką i matką Mirosława, Gabriela nosiło po świecie a drugi syn Ryszard po wyjeździe w okolice dzisiejszej Bydgoszczy zaginął bez wieści.

Ale zanim to nastąpiło wiedli spokojne życie w B.C., miasteczku pod Kijowem, należącym do rodziny Branickich, którzy tutaj umieścili swoją rezydencję i założyli jeden z najpiękniejszych  i największych parków na terenie Ukrainy - Aleksandrię.
W latach 1809-1914 powstały w mieście hale targowe wybudowane przez Branickich oraz w 1843 roku zostało założone gimnazjum.
Gimnazjum i kościół w Białej Cerkwi - rys. Napoleon Orda 1870-1874
 I do tego gimnazjum zapisane zostały dzieci Edwarda i Anny: Maria i Gabriel:
Gabriel urodzony 3 maja 1874 roku i Maria prawdopodobnie rok młodsza, jak wynika z protokołów szkolnych - w 1891 r. Maria przechodziła do 5 klasy a Gabriel do 6.


"Kopie protokołów z posiedzeń rad pedagogicznych gimnazjum i progimnazjum 1891 r.

Spotkanie rady pedagogicznej białocerkiewskiego żeńskiego gimnazjum



08 czerwca 1891 pod przewodnictwem naczelnika szkoły N.P. Pierieswietowa obezni byli: główna matrona A.K. Matwiejewa, katecheta ksiądz KF Łuszczek, pp nauczyciele A,N. Korkuszko, G.I. Kliepczinow, H.S. Archangielski, M.S. Georgiewskij i F.G. Czechan nauczycielki i klasowe damy M.N. Piereswietowa, O.A. Szydłowska, N.P. Jeropez i A.L. Nowikowa.

Podczas zebrania rozpatrywano roczne wyniki uczennic klas 4,5,6, i 7 i wyniki pisemnych i ustnych odpytywań[egzaminów] w tych klasach.

Określa się:
1. Aby przepuścić do następnych wyższych klas, na podstawie § 26 przepisów o egzaminowaniu uczennic żeńskich gimnazjów i progimnazjów departamentu Ministerstwa Edukacji nastepujące uczennice wykazujące zadowalające postępy w ciągu roku i na egzaminach:

od 4 klasy do 5:

Brij Estera, Rachela Bialik, Brzezińska Kazimiera, Bron Matylda, Gurjanowa Maria , Zakrewska[Zakrzewska Michlia[Michalina?], Zielecka Jadwiga, Karpińska Wanda, Kowalska Zina, Małynicz Anna, Najkowska Franciszka, Pierieswietowa Ludmiła, Perkowicz Maria, Puczkowska Elzbieta, Natalia Rudowa, Saielezyńska Maria, Spektor Zofia, Thyssen [Tissen]Maria"

I w tym samym roku dotyczące Gabriela: 

       "Spotkanie z 12 czerwca 1891 roku. W spotkaniu pod przewodnictwem dyrektorów udział wszystkich członków Zarządu, z wyjątkiem Vladimirova, MG Kozłowski i AI Murawski, z powodu urlopu.
A. Po zapoznaniu się z wynikami testów sprawdzających, zarząd określa:
1) przejście do następnej klasy wyższej następujących uczniów którzy zadowalajaco zdali egzaminy : a) Klasa I: Olszamowski Jan; II Klasa:Wróblewski Władysław, Głogowski Alojzy, Krajewski Hilary,Nowakowski Stanisław, Sperkowicz(Szperkowicz) Kazimierz; III klasy: Kurnatowski leonard, Berezin Bazyli, Gordijewski Jan, Nuhima Meckel, Piotrowski Adolf, Fraenkel Adolf; IV klasy: Bronicki Walenty, Piotrowski Antoni, Perkowicz Antoni;

e) klasy V: Dzięciołowski Piotr, Dorożyński Józef, Orłowski Wiktor,  Reiter Izaak, Surowiecki Lucjan, Thiessen Gabriel" 

I jeszcze jeden dokument dotyczący Gabriela z 12.04.1894 r.: Lista osób dopuszczonych do egzaminu dojrzałości, wraz z opinią o uczniu:
"
Gabriel Thiessen. Urodził się 03. maja 1874 w miejscowości Biały Kościół w prowincji kijowskiej. Ewangelicko-luterańskiego wyznania, syn obywatela pruskiego. Uczył się  w gimnazjum białocerkiewskim 8 lat. Zachowanie - 5. W obecności na lekcjach dość pilny. Przygotowanie lekcji - bardzo pilny. W pracy pisemnej jest bardzo sumienny. Uwaga i skupienie na lekcji w klasie - bardzo uważny.

Zainteresowanie nauką - bardzo zainteresowany nauką. Średnia - 32 / 5.

Mimo tak znakomitej opinii, i pochwał zaliczał Gabriel zapewne różne szkolne wpadki - udokumentowaną mam tylko jedną: poprawka z łaciny w 1891 roku, przy przejściu z klasy 5 do 6.
  
"Spotkanie z dnia 29 maja 1891 roku. W spotkaniu pod przewodnictwem dyrektorów uczestniczyli wszyscy członkowie zarządu.
Biorąc pod uwagę wyniki ustnych i pisemnych testów uczniowie klasy V i VII, dopuszczone do tychże w dniu 14 maja, zgodnie z § 24 Regulaminu testów, zarząd określa:
1) przejście do następnej wyższej klasy uczniów następujące: ...
2) Poddać weryfikacji lub badaniu po wakacjach:) V klasy: Dzieciołowskiego Piotra – powtórka z jęz. Łacinskiego; Dorogozyński Józef - [...], Orłowski Wiktor- [...], Izaak Reiter - [...], Rogoziński Wasilij - [...], Surowiecki Lucjan - [...], Gabriel Thiessen
- [...], Czerski Henryk - [...]"


Co najciekawsze, wpadka z łaciny nie przekreśliła chęci Gabriela do nauki języków. W późniejszych latach swobodnie posługiwał sie polskim, rosyjskim, niemieckim, angielskim, francuskim, a nawet chińskim, który studiował w 1904 r. w Harbinie

Opinia o uczniu wydana na zakończenie roku 26.06. 1894 r.:

 
"Charakterystyka absolwentów szkoły średniej, którzy otrzymali świadectwo ukończenia szkoły.

Młody człowiek wyjątkowej skromności i dobrych obyczajów. Zachowanie jego w czasie pobytu w szkole było doskonałe.  Jego cechą charakterystyczną - głęboka świadomość obowiązków. jego zachowanie zasługuje jedynie na pochwały. Powód - sytuacji rodzinnej.
Syn uczciwie pracującego, on sam wyjątkowo pracowity w szkole, co pozwoliło mu zakończyć naukę przy przeciętnej inteligencji"

Czyli Gabriel poszedł do szkoły w wieku lat 12 (1886), a zakończył ją będąc już 20-letnim młodym człowiekiem w roku 1894.